Arnhem en omstreken

'Ze belazeren ons allemaal', zegt Gerrit (70) uit Malburgen

Gerrit, Jan en Guda over wat er speelt in hún wijk
© Omroep Gelderland
ARNHEM - Gerrit heeft geen vertrouwen meer in de politiek. "Ik ben een eigenwijze", zegt hij over zichzelf. Gerrit woont in de volkswijk Malburgen in Arnhem. Die wijk wordt vaak genoemd in het rijtje met armste wijken van Nederland. Na wat slechte ervaringen met het gezag heeft Gerrit zich afgekeerd van de gevestigde orde.
Dit is het verhaal van Gerrit uit Malburgen. Na de coronacrisis en de stijging van de prijzen voor energie en levensonderhoud is er veel veranderd in onze wijken. Waar lopen bewoners tegenaan? Omroep Gelderland volgt drie personen om het te onderzoeken. De komende weken volgen de verhalen van Jan en Guda.
Gerrit Lotte is 70 jaar, maar dat zou je hem niet geven. Hij heeft een zachte uitstraling en eerlijke ogen. Om zijn nek draagt hij onder andere twee stenen engeltjes als bescherming. Want aan de ene kant is Gerrit een sociaal wezen, maar aan de andere kant wantrouwt hij alles dat met gezag te maken heeft.

Scheiding

Gerrit omschrijft zijn wijk Malburgen als multicultureel. "Van alles loopt hier naast elkaar. Het vervelende is dat de doelstelling van integratie is dat mensen met elkaar leren omgaan. Maar nu merk je door de integratie dat mensen elkaar mijden. Door onbegrip, denk ik. Er lopen allemaal scheidingen tussen de Turkse mensen, de Marokkaanse gemeenschap en de Nederlanders daartussenin."
"Het Marokkaanse koffiehuis, hier tegenover: we komen eigenlijk niet bij elkaar op bezoek, op een enkele iftar-avond na. Iedereen heeft zijn eigen plekje. Eigenlijk zou je die scheiding moeten oplossen, maar dan moet je wel een hindernis nemen om daar naartoe te gaan. Want Nederlanders zoals wij, die gaan naar een café. Daar is iedereen welkom, ook vrouwen. Bij hun in de kroeg zitten alleen mannen, dus dan kom je op heel andere gesprekken. Ons idee van gezelligheid is anders."
Gerrit komt uit het westen van ons land. Maassluis, om precies te zijn. Tijdens een bezoekje aan de dierentuin in Arnhem in 1993 valt hij voor het oosten. Hij verhuist naar Arnhem en probeert aan de slag te komen als lasser, maar komt op de geldwagen terecht: waardetransport rijden.
Na een zelfstudie wordt Gerrit in 1994 beveiliger. In 2006 gaat het niet goed op de werkvloer. Gerrit is een eigenwijze: "Mijn gevoel voor rechtvaardigheid is een beetje groter dan ik", zegt hij daarover. Het leidt tot gedwongen ontslag met een gouden handdruk.
Daarna volgt een slechte periode voor Gerrit. Een gehorig huis, geen werk: er komen spanningen. Uiteindelijk loopt zijn huwelijk spaak. Gerrit leeft daarna een tijdje op straat. In juli 2006 krijgt hij een woning aangeboden in de Elzenlaan. Nu woont hij alweer jaren in de Heermoesstraat. Hij is "groeiende", vindt hij zelf trots, "het gaat steeds beter met me".
lucht
de eerste woningen in Malburgen © Omroep Gelderland

Zelfonderzoek

De laatste jaren zijn er veel dingen veranderd, vindt Gerrit. Corona, de energiecrisis, een hoge inflatie. Gerrit heeft dat in 2019 wel zien aankomen. "Nee, een virus bestaat niet. Nog nooit door de wetenschap bevestigd", zegt hij. "Want door de microscoop kun je geen virus ontdekken. Dan kijk je gewoon door de celstructuur heen. Alles is gebaseerd op bacteriën. En die beschermen ons."
"Heb ik voor geleerd, hoor. Ik heb ook een griep gehad, maar ik verifieer alles wat de regering naar buiten brengt via sociale media. Dat moet je zelf doen, zo'n onderzoek. Want kranten schrijven alleen wat de regering ze voorhoudt. En zo komt het ook op de televisie."
Sinds corona is Gerrit extra kritisch op welke berichten er in het nieuws spelen. "Ik controleer alles wat ik hoor en neem niets zomaar aan. Het is geen argwaan, vindt hij. “Het is een aangeboren weten, een soort spirituele intuïtie. En dat helpt mij vaak in het uitzoeken van dingen. Een onderbuikgevoel, ik ben ermee geboren. Daardoor kom ik regelmatig in aanraking met autoriteiten. Want als de regering komt met wetenschappelijke onderzoeken, maar ze diezelfde wetenschap betalen, nou: dan is dat ten nadele van ons."
"Steeds vaker komt naar buiten hoe wij belazerd zijn door een elite, die deze wereld steeds weer in oorlog houdt. Als mensen mij hierdoor een complotdenker noemen, dan mag dat. Iedereen mag denken. Maar we worden besodemieterd. Waarom er zo weinig mensen in opstand komen tegen dit systeem? Veel mensen vluchten in wat ze veilig voelen, wat ze weten en waar ze aan gewend zijn."

De media

Het vertrouwen in de politiek van Gerrit is dus erg laag. "Dat is al ontstaan toen ik een bloemenzaak opende. Ik kreeg te maken met allerlei sancties. Zo mochten we op een gegeven moment onze bloemen niet meer inkopen bij de kweker zelf, maar moesten we verplicht naar de veiling", reageert Gerrit verongelijkt.
"Je moet luisteren naar hun maatregelen, anders sturen ze de politie op je af. Gek dat niemand in opstand komt. De laatste drie jaar, tijdens corona, werd je belazerd door je eigen mensen. Er is een mentaliteitsverandering nodig. Mensen moeten geholpen worden weer zelf te denken. Nu is de televisie heilig en de krant. Mensen geloven alles zonder zich dingen af te vragen."
De Dovenetellaan. Vanuit buurthuis Fresh, zie je aan de overkant van de straat het Marokkaanse buurthuis.
© Omroep Gelderland

Lastig

Met de nodige scepsis kijkt Gerrit dus tegen de samenleving aan. “En nou wordt alles duurder.” Kan Gerrit nog rondkomen met de hogere huur en de gestegen prijzen in de supermarkt? Het antwoord rolt er gelijk uit. "Lastig. Alles is duurder. En dan heb ik ook nog te maken met een beslaglegging van een gerechtsdeurwaarder, die daar eigenlijk geen recht op heeft want alle wetgeving geeft aan dat hij niet op eigen titel iets mag doen. Maar geen advocaat die me daarbij helpt."
"Terwijl een deurwaarder beslag legt op mijn inkomen en dat halveert. En dan is er een bijstandsnorm in Nederland, die door een demissionair kabinet een nieuwe wetgeving is gemaakt, en die stelt dat de beslagvrije voet nog wel een stukje naar beneden kan. En dat is nu zelfs al zó ver, dat ik nu nog maar de helft van mijn AOW krijg. Dat is 600 euro. En mijn huur is 680 euro. Dan worden ook nog de toeslagen verminderd, omdat ik een verlaagd inkomen heb. Financieel is het dus lastig."

Volgens de Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders in Den Haag is het beslag laten leggen op een inkomen aan wettelijke regels gebonden. Zo mag een gerechtsdeurwaarder niet teveel inhouden. Er moet altijd minimaal 95 procent van de bijstandsnorm inclusief vakantiegeld overblijven om van te leven.
Op www.uwbeslagvrijevoet.nl staat hoe dat werkt.

Toekomst

Toch ziet Gerrit de toekomst met optimisme tegemoet. "Heel erg positief. Maar het vervelende is dat we wachten op de mensen die moeten gaan weten wat er aan de hand is. Dat kost zo veel tijd. Er zijn nog te veel mensen die vinden dat het vaccin een redding is voor hun gezondheid. En dat is bedroevend."
En dus doet Gerrit wat hij kan. Hij doet bijvoorbeeld mee aan allerlei activiteiten in de wijk. Ondersteuning heeft hij niet nodig, vindt Gerrit. "Het is geen trots. Maar ik heb geleerd om alles zelf uit te zoeken in mijn leven. Er zelf voor te vechten, zelf voor te werken. Dus ik ben zeer zelfstandig. Andere mensen willen van alle kanten hulp. Ik kan alles zelf."
Malburgen is een multiculturele volkswijk
© Omroep Gelderland

Geen leiding

Op de vraag hoe de politiek het vertrouwen van Gerrit weer terug kan winnen, is hij resoluut: "Dat kan niet. ik vertrouw ze niet meer. Het huidige systeem is door psychopaten in elkaar gezet, we worden gemanipuleerd. Daar krijg ik nooit meer vertrouwen in."
"Hoe ik het zou aanpakken? Er moet meer harmonie in de samenleving komen. Dat kan alleen als we eerst alles afbreken. Terug naar kleinere leefgemeenschappen van maximaal 1500 mensen. Dat is beheersbaar. Dan kom je dichter bij de mensen."
"Mensen zijn namelijk heel goed in staat voor zichzelf te zorgen. We hebben geen leiding nodig om zelfredzaam te zijn. De structuur moet beginnen in het gezinsleven: de opvoeding. En oppleuren met die transgendervlaggetjes. Dus politiek: ook de wethouder is onderdeel van een corrupt systeem", aldus Gerrit.

Malburgen is een echte volkswijk. Volgens cijfers van de gemeente Arnhem heeft 23 procent van de inwoners een inkomen tot 120 procent van het minimum. Ter vergelijking: in heel Arnhem is dat percentage 19,7 procent.

In Nederland ligt het gemiddelde volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek op 12,9 procent. Het CPB verwacht voor dit jaar 2024 een stijging van 815.000 naar bijna 1 miljoen mensen die onder de armoedegrens gaan vallen.

Hoe hard komt dat aan in wijken waar de bewoners al jaren vechten om het hoofd boven water te houden? Hoe gaat het met het vertrouwen van de mensen in de wijken zoals bijvoorbeeld de achterstandswijk Malburgen in Arnhem.?

boodschappen doen in Malburgen
© Omroep Gelderland
Michel Lammerse is al jaren de uitgever van wijkkrant Malburgen.nl. Hij bevestigt dat de saamhorigheid in de wijk de afgelopen twintig jaar is verminderd door onder meer de komst van inwoners van niet-Nederlandse afkomst. “En dat is versterkt door corona", zegt hij. Maar dat niet alleen. "Door eenzaamheid en laaggeletterdheid ontmoeten inwoners elkaar steeds minder."

President Dineke de Groot van de Hoge Raad maakt zich zorgen om de groeiende groep mensen in onze samenleving die zich ''autonoom'' verklaart. Deze mensen weigeren rekeningen te betalen en verdrinken in schulden, aldus de president.

In een interview in dagblad Trouw (2 december 2023) zegt zij dat de Hoge Raad "al duizenden brieven heeft binnengekregen van burgers die zich willen loskoppelen van de overheid en weigeren nog langer belasting en boetes te betalen."

Niet alleen de Hoge Raad, maar ook gemeenten en de Belastingdienst merken dat er meer mensen uit de samenleving proberen te stappen. Ook de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) maakt zich zorgen over de 'autonomen'.

"Zeker tienduizend burgers geloven in een wereldbeeld dat een kwaadaardige elite aan de macht is die burgers wil onderdrukken", aldus de dienst, die vindt dat complottheorieën de terreurdreiging kunnen aanwakkeren.

Volgens sommige deskundigen loopt het zo'n vaart helemaal niet. "Complotdenkers zijn vaak kritische denkers", aldus psycholoog Bastiaan Rutjens, die werkzaam is op de Universiteit van Amsterdam.