Arnhem en omstreken / Noord-Veluwe

Felle verkiezingsstrijd om terugdringen grote veehouderijen rond de Veluwe

Koeien in een wei.
Koeien in een wei. © ANP
ARNHEM - Partijen zijn het in aanloop naar de verkiezingen zeer met elkaar oneens over de vraag of grote veehouderijen rondom natuurgebieden als de Veluwe sterk moeten worden teruggedrongen. Dat bleek tijdens het Gelders verkiezingsdebat. "Voor elke koe die in Nederland wordt verwijderd, komen er op een andere plek drie terug", stelt Henk Vermeer (BBB). Dat helpt het milieu volgens hem dus juist niet.
Gelderland heeft veruit de meeste veehouderijen in de buurt van Natura 2000-gebieden. Meer dan de helft dan deze zogeheten piekbelasters komt uit onze provincie. Als het aan D66 ligt, moeten die worden teruggedrongen. "De wetenschap, de rechter en Remkes zijn allemaal glashelder over het stikstofprobleem", betoogt Kamerkandidaat Marijke Synhaeve. "Beloftes over meer woningen, kunnen we pas waarmaken als we ook dit probleem gaan aanpakken."

'Piekbelasters bestaan niet'

Vermeer van de BoerBurgerBeweging maakt daar 'ernstig bezwaar' tegen. Volgens hem goochelt zijn D66-collega met feiten. "Er klopt gewoon helemaal niets van. Er is net uit onderzoek gebleken dat piekbelasters helemaal niet bestaan en de oude modellen niet kloppen. Ook staat woningbouw helemaal niet stil door stikstof. Dat heeft te maken met grondprijzen, kosten van de bouwmaterialen, klachten van omwonenden en een fataal belastingsysteem waardoor er niet meer kan worden geïnvesteerd in huurwoningen."
Volgens SGP'er Jan Kloosterman moeten we dit probleem met elkaar oplossen en niet alleen via de boeren. "Laten we vooral ook hun kracht benutten. Er zijn heel veel innovatieve technieken die ook al door veehouders worden ingezet om de stikstofuitstoot naar beneden te brengen." De boer lijkt in zijn ogen nu een beetje 'de kwade boeman' te worden. "Als er ergens goed voor de natuur en dieren wordt gezorgd, is dat bij heel veel agrarische bedrijven."
Van bovenaf bepalen welke boeren er weg zouden moeten, daar heeft Anne Kuik (CDA) moeite mee. "Dat is oude politiek. Er moet zeker wat gebeuren, maar dan moet er ook ruimte zijn voor boeren om te innoveren in plaats van alleen maar de mogelijkheid bieden om te stoppen."

'500 miljoen dieren gefokt, gebruikt en gedood'

Alleen al in Nederland worden er per jaar meer dan 500 miljoen dieren gefokt, gebruikt en gedood, rekent Falco van Hassel (Partij voor de Dieren) voor. "Dat is niet alleen verschrikkelijk voor die dieren, maar heeft ook een hele grote impact op de natuur en het klimaat. Die omvang is niet houdbaar. Het hele trieste is dat het nu zo ver heeft moeten komen dat heel veel boeren in korte tijd zullen moeten omschakelen naar landbouw die wel toekomstbestendig is."
Van Hassel pleit ervoor die boeren te helpen met omschakelen naar een houdbaar toekomstsysteem.
Arjan de Kok (BVNL), Anne Kuik (CDA) en Marijke Synhaeve (D66) tijdens het Gelders verkiezingsdebat.
Arjan de Kok (BVNL), Anne Kuik (CDA) en Marijke Synhaeve (D66) tijdens het Gelders verkiezingsdebat. © Rozet

Minister reageert vanaf tribune

Arjan de Kok (BVNL) krijgt het tijdens het debat zelfs aan de stok met demissionair minister Christianne van der Wal die niet eens aan dit debat deelneemt. Van der Wal, aanwezig als kandidaat-Kamerlid voor de VVD, is als minister verantwoordelijk voor stikstof. "300 meter van een boerenbedrijf af is er geen stikstofdepositie meer", zou uit onderzoek van onder meer Van der Wal blijken, beweert De Kok. "De rest vliegt de lucht in en kan net zo goed uit Duitsland komen. We hebben dus geen stikstofprobleem. Daarom moeten we die boerenbedrijven koesteren en houden."
"Het is niet waar", roept Van der Wal vanaf de publieke tribune in afwachting van het volgende debat waaraan zij deel zal nemen. Zij realiseert zich dat ze niet aan dit debat deelneemt. "Maar ik word hier wel genoemd."

'Stop met framen agrariër'

Heel veel boeren zien echt wel dat er wat moet gebeuren en willen daar ook aan bijdragen, daar is Kloosterman van overtuigd. "Een liter melk in ons land kost vele malen minder aan CO2-uitstoot dan in Duitsland of China. Dus benut die kennis en stop met het framen van de agrariër."
Volgens Van Hassel is de boer ook niet de veroorzaker van het probleem. "Maar wel het landbouwsysteem dat we met elkaar hebben opgezet."
Kijk hier het hele debat waarin alle hoogstgeplaatste Gelderlanders van de kieslijsten het tegen elkaar opnemen terug: