Arnhem en omstreken

Arnhem 'nummer één asielopvang', maar buurt voelt zich besodemieterd

8 mei, 21:47 • 5 minuten leestijd

Joeri Kapteijns van het COA (links) en wethouder Paul Smeulders (rechts) zetten hun handtekening voor 1.700 langdurige opvangplekken.

ARNHEM - Rondom azc Elderhoeve in de Arnhemse wijk Elden wordt met teleurstelling en afschuw gereageerd op het 'spectaculaire' besluit om permanent 1700 opvangplekken voor vluchtelingen te realiseren. Het asielzoekerscentrum bij hen om de hoek dat tijdelijk zou zijn, wordt daardoor nu alsnog permanent. En dat schiet verschillende omwonenden in het verkeerde keelgat.

"Belachelijk", reageert een buurtbewoner. "Laat ze eerst voor onze eigen mensen zorgen, zodat onze kinderen huizen kunnen krijgen. Hier heeft de opvang al lang zat geduurd. Iedereen in de buurt is erop tegen", is zijn overtuiging.

Toch is dat niet helemaal waar. Meerdere buurtbewoners geven aan er helemaal geen probleem mee te hebben. Tim denkt dat de buren meer last hebben van zijn spelende kinderen dan van het azc. "Zover ik de asielzoekers spreek, zijn die aardige mensen."

Een andere voorbijganger klaagt juist weer over dat gedrag. "Ze stelen fietsen en jatten uit winkels. Ze dringen voor en duwen je opzij. Als je er dan wat van zegt, krijg je een grote bek."

Dinsdag zette Arnhem zijn handtekening onder een akkoord met het met COA (Centraal Orgaan opvang asielzoekers) voor 1700 permanente opvangplekken voor asielzoekers. Dat gebeurt deels in al bestaande locaties, deels met plannen die er zijn voor nieuw te bouwen locaties en door tijdelijke locaties zoals Elderhoeve permanent te maken. Daarnaast gaat Arnhem tijdelijk asielzoekers opvangen in twee hotels. De opvang op zes cruiseschepen aan de Rijnkade blijft voorlopig ook nog.

De situatie in Elden is ook wel wat anders dan die van andere opvanglocaties, die de gemeente een permanente status voor opvang wil geven om aan die 1700 plekken te komen. Toen azc Elderhoeve in 2015 kwam, zou het voor vijf jaar zijn. Dat werd bewoners in gesprekken met de gemeente toegezegd, bevestigen meerdere aanwezigen. In 2020 werd dat alsnog voor vier jaar verlengd en nu krijgen zij te horen dat de asielopvang permanent wordt.

"We zijn verbijsterd. Dit hebben we niet zien aankomen", vertelt een omwonende, die niet met zijn naam genoemd wil worden uit angst voor negatieve en gewelddadige reacties. "Tegen ons is altijd tijdelijk gezegd. Het is schofferend." De gemeente 'liegt en bedriegt' in zijn ogen.

Deze man ervaart bovendien 'continue overlast' van het azc. "Er is altijd reuring: lawaai, parkeren of dronken mensen op straat. Het is gewoon heel onprettig wonen zo." In een poging dat tegen te gaan, heeft hij rolluiken en geluidswerende schotten geplaatst. "Toen ik aan de gemeente vroeg om in die kosten bij te dragen, werd ik gewoon uitgelachen."

Gesprekken met de gemeente zijn doorspekt met loze beloften. De laatste keer zat ik daar alleen. Nu ga ik ook niet meer.

omwonende azc Elderhoeve

Langzaam maar zeker is iedereen in de buurt in de loop der jaren afgehaakt, ziet deze man. "Gesprekken met de gemeente zijn doorspekt met loze beloften. De laatste keer zat ik daar alleen. Nu ga ik ook niet meer, er verandert toch niets. Ik heb de energie er bovendien niet meer voor."

Wethouder Paul Smeulders erkent dat ook uit het evaluatieonderzoek dat hij heeft uit laten voeren, blijkt dat direct omwonenden overlast ervaren. "Maar verder is iedereen overwegend neutraal of positief over het azc." Daarmee interpreteert de wethouder de evaluatie als positief. "Dus is het voor mij logisch dat je die locatie dan permanent maakt."

Naar de beloftes die in gesprekken met de gemeente naar omwonenden zijn gedaan, heeft de wethouder laten kijken. Volgens hem staat daarvan niets op papier. "Ik ben er niet bij geweest", constateert hij. Logisch, omdat Smeulders pas in 2022 aantrad. "En ambtenaren kunnen nergens iets terugvinden."

Maar die afspraken waren er wel degelijk, weet Steffenie Pape (VVD). Daarbij was namelijk altijd iemand van haar fractie aanwezig. Zij noemt de gang van zaken 'op z’n minst bijzonder'. Zij begrijpt dan ook goed dat omwonenden vinden dat er nu een andere plek aan de beurt is voor de opvang en stelt er vragen over aan het college.

Klaartje Koorn (CDA) is bovendien bang dat omliggende gemeenten geen verantwoordelijkheid meer gaan nemen, nu Arnhem duizend mensen méér opvangt dan er door de Spreigingswet wordt gevraagd. Ook zij ziet dat het college 'voor de tweede keer haar belofte breekt' aan de wijken rondom Elderhoeve. "Dat is onbehoorlijk."

Het college vaart volledig haar eigen koers, constateert Coen Verheij (PVV). "Een koers van méér immigratie, méér klimaathysterie en méér islamisering. Op het moment dat het landelijk beleid op het punt staat rechtsomkeert te maken."

De coalitiefracties lijken de koers van de wethouder wel te steunen. "Je bent een betrouwbare overheid als je voor de lange termijn duidelijkheid geeft", meent Niels Scholten (Volt). "Er is veel te lang gekeken naar kortetermijnoplossingen. Keuzes zijn jarenlang vooruitgeschoven. Wij vinden het dus goed dat in Elden, dat een sterke wijk is, de opvang permanent wordt."

Ook vanuit het kabinet komt applaus voor de beweging die Arnhem maakt. Demissionair staatssecretaris Eric van der Burg van asiel vindt die 'echt heel gaaf'. Arnhem laat zich volgens hem 'van zijn beste kant zien'. "Zoiets spectaculairs is door andere gemeenten helaas niet aangeboden." Arnhem wordt daarmee 'de nummer één van Nederland' voor opvangplekken, jubelt Van der Burg.

"Mooie woorden", vindt Smeulders. Hij zegt veel positieve reacties te hebben gehad van trotse inwoners, die vinden dat deze keuze 'past bij de stad'. Hoe er landelijk vaak over vluchtelingen wordt gesproken noemt de wethouder 'verschrikkelijk'. "Alsof het geen mensen zijn: vanuit wij tegen zij."

Uiteindelijk is het dan op plekken zoals Elderhoeve een kwestie van een afweging tussen het algemeen belang en het individueel belang, stelt Smeulders. "Ik denk niet dat het ooit zal lukken om ergens een azc te realiseren waar mensen voor staan te klappen."