Sound of Music-familie Von Trapp dook onder in Loenen

Voor velen is het een traditie: tijdens de kerstdagen onder een dekentje op de bank voor de zoveelste keer kijken naar de musical The Sound of Music en zo nu en dan zwijmelend meezingen. Minder bekend is dat de Oostenrijkse familie Von Trapp vlak voor de Tweede Wereldoorlog op de vlucht was voor de nazi’s en anderhalf jaar in Loenen woonde.

De musical vertelt het verhaal over een gezin dat bestaat uit de strenge, maar rechtvaardige vader en oud-kapitein Georg die voor zijn kinderen zorgt alsof ze militairen zijn. Dan komt gouvernante Maria om voor het gezin te zorgen. Ze leert de kinderen het wereldberoemde liedje Do Re Mi.

Georg ziet zijn kinderen door het vele zingen opbloeien, maar heeft zelf helemaal niks met muziek. Uiteindelijk smelt hij voor de charmes van de jonge mooie Maria en trouwt het stel, tot groot geluk van de kinderen. De werkelijkheid van deze mierzoete musical is minder romantisch.

Oostenrijk wordt in 1938 steeds onveiliger door de Anschluss met nazi-Duitsland. Duitsland wil dat vader Georg als kapitein voor het Duitse leger gaat werken, maar Georg voelt er niks voor om onder het nationaalsocialistische regime te werken.

De Oostenrijkse familie vlucht voor de nazi’s en komt via omzwervingen in Gelderland terecht. Een bevriende Nederlandse bankier biedt het gezin aan om tijdelijk in zijn huis in Loenen te verblijven. Het huis op de heuvel met de toepasselijke naam 'de Uitkijk' heeft met een beetje fantasie wel iets weg van de Oostenrijkse bergen en vergezichten.

Om de bijzondere geschiedenis van dit huis en haar bewoners te horen, heeft presentator Klaas Drupsteen voor het tv-programma Klaas op klompen afgesproken met Bert van der Saag. Bert is een actieve 70-plusser die veel van de geschiedenis van dit huis en deze omgeving weet.

"De familie Von Trapp ging iedere morgen naar de katholieke kerk in hun Oostenrijkse klederdracht. Ze oefenden in de tuin en traden op met serieus repertoire", vertelt Bert. Ze zongen sammelmuzik: geen vrolijke Engelstalige liedjes zoals Do Re Mi en the Sound of Music, maar zware vooral religieuze liederen.

Bert vervolgt: "Vader Georg was zeer muzikaal. Hij heeft een muziekopleiding aan het Mozarteum in Salzburg gevolgd, waar hij in de jaren dertig cello speelde. Hij stimuleerde zijn kinderen juist tot zingen, in plaats van dat hij het maar niks vond, zoals het verhaal in de musical. In het familiekoor zong hij de tenorpartij. De Von Trapps zongen in het Duits, maar je kon duidelijk horen dat ze uit Oostenrijk kwamen. Ze hebben voor de kerk voor de Loenense bevolking nog een afscheidsconcert gegeven."

De familie woont er anderhalf jaar, daarna vertrekt het gezin naar de Verenigde Staten en vestigt zich uiteindelijk in Vermont.

In het huis waar de Von Trapps voor de oorlog woonden, heeft ten tijde van de oorlog Wim Meuldijk ondergedoken gezeten. Hij was de schrijver van de bekende televisieserie Pipo de Clown. Meuldijk zat in het verzet en vond, net als de Von Trapps, hier een veilig onderkomen.