Achterhoek / Noord-Veluwe
Weinig Gelderlanders op kieslijst verkiezingen: 'Mensen voelen zich ongehoord'
2 november 2023, 17:37 • 3 minuten leestijd
ELSPEET - Gelderland komt er bekaaid vanaf op de kieslijsten, blijkt uit een analyse van de regionale omroepen en de NOS. Op de lijst voor de landelijke verkiezingen staan weinig Gelderse kandidaten. Terwijl in Gelderland 12 procent van de bevolking woont, komt slechts 7 procent van de kandidaten daarvandaan. "Zorgelijk", vindt burgemeester van Doetinchem, Mark Boumans.
"Ik denk dat we geleerd hebben de afgelopen maanden dat een groot deel van Nederland zich ongehoord voelt", aldus Boumans. Hij maakt zich al langer sterk voor het geluid van de Achterhoek in Den Haag.
De burgemeester verwijst naar het rapport 'Elke regio telt'. Daarin valt te lezen dat de overheid lange tijd te veel aandacht heeft gehad voor de randstad en te weinig voor de plattelandsgebieden. "Dat kun je eigenlijk maar op één manier oplossen: door ze een plek aan tafel te geven", vindt de burgemeester.
Weinig Gelderlanders in top 20
De NOS en de regionale omroepen keken naar de top 20 kandidaten van de kieslijsten. Bij de SP komt een kwart daarvan uit Gelderland. Ook het CDA en de SGP hebben relatief veel Gelderse kandidaten.
Opvallend is dat Nieuw Sociaal Contract geen Gelderse kandidaat in de top 20 van haar kandidatenlijst heeft staan. De partij van Pieter Omtzigt profileert zich immers als 'partij van de regio'. Toch staat de hoogst genoteerde Gelderlander op plek 23.
"Ik denk dat het heel weinig uitmaakt. Het gaat allemaal om Omtzigt", meent politicoloog Peter van der Heiden van de Radboud Universiteit.
Problemen uit de regio
Ook SGP'er Chris Stoffer uit Elspeet vindt dat er te weinig aandacht is voor de plattelandsgebieden: "Mensen zeggen tegen me: het is ontzettend belangrijk dat er iemand in de Tweede Kamer zit die weet hoe wij hier leven." Als Kamerlid afkomstig uit de Veluwe, sloeg hij regelmatig op de trom om problemen buiten de randstad op de agenda te zetten.
"Zo maakt niemand zich druk om de aanpak van het knooppunt Hoevelaken", verzucht Chris Stoffer. Minister Harbers van Infrastructuur maakte afgelopen juni bekend dat het aanpassen van het knooppunt wordt uitgesteld. Er was niet genoeg geld. "Ik ben daar woest over geworden. Mensen uit deze omgeving staan dagelijks in de file", aldus Stoffer.
Veel belangrijke beslissingen
Burgemeester Boumans onderschrijft het belang van Kamerleden uit Gelderland: "Bij allerlei belangrijke beslissingen, zoals verdeling van cultuurbudget of waar wegen worden aangelegd, is het goed als er ook mensen uit de regio in de Kamer zitten en meedenken."
We moeten minder bescheiden zijn, meer mensen wonen buiten de randstad dan erin
Te weinig Gelderse Kamerleden kan ook volgens de politicoloog een probleem zijn als er in Gelderland specifieke problemen spelen. "Maar, aan de andere kant: als je een heel goede Commissaris van de Koning hebt, dan brengt die het veel makkelijker naar Den Haag. Dus je hebt niet per se eigen Kamerleden nodig om jouw zaken op de politieke agenda te zetten", aldus de politicoloog.
'Niet te bescheiden'
"Mensen moeten zorgen dat ze lid worden van een partij en zich naar voren dringen", stelt de SGP'er voor om het geluid van Gelderland beter in Den Haag te laten horen.
De burgemeester van Doetinchem beaamt dat: "Je moet je hand opsteken als je denkt: ik kan ook wat. Ik vind: als je hier klaagt dat je niet gezien of gehoord wordt, dan moet je naar Den Haag gaan om mee te praten. We moeten hier minder bescheiden zijn. Er wonen meer mensen buiten de randstad dan erin."
Verantwoording
Voor deze analyse keken de redacties van de NOS en de regionale omroepen naar de top-20-kandidaten op de kieslijsten van de politieke partijen die nu in de Tweede Kamer zitten, aangevuld met de partijen die nu nog geen zetel hebben, maar daar volgens de peilingen (enige) kans op maken. Op alfabetische volgorde gaat het om de volgende partijen: BBB, Bij1, BVNL, CDA, ChristenUnie, D66, DENK, Forum voor Democratie, GroenLinks/PvdA, JA21, NSC, Partij voor de Dieren, PVV, SGP, SP, Volt, VVD en 50Plus.
We kiezen voor de top-20 om het speelveld zo gelijkwaardig mogelijk te maken. Het is immers niet zinvol om volledige lijsten te analyseren van partijen die niet meer dan een handvol zetels zullen behalen.
