Arnhem en omstreken / Gelderse Vallei

Hier willen ze wolfwerende rasters verplichten voor schapenhouders

Dode schapen in Uddel in 2022.
© Omroep Gelderland
OOSTERBEEK - Hartverscheurend vinden ze het bij de gemeente Renkum: schapen die ten prooi vallen aan de wolf. Om het aantal dodelijke slachtoffers en gewonden te verminderen start de gemeente een eigen onderzoek. Met als centrale vraag: kunnen schapenhouders worden verplicht om wolfwerende rasters te plaatsen?
Volgens wethouder Joa Maouche heeft Renkum daarmee een primeur in Nederland. “Normaal gesproken is beleid rondom de wolf de verantwoordelijkheid van de provincie. Maar wij zijn als gemeente verantwoordelijk voor dierenwelzijn. Met ons onderzoek willen we kijken of we bestuursrechtelijke instrumenten kunnen vinden waarmee we schapen beter beschermen tegen de wolf.”

Officieel wolvengebied

De gemeente Renkum is door de provincie aangewezen als officieel wolvengebied. "Toch zijn er nog steeds mensen die willens en wetens schapen houden zonder ze te beschermen met wolfwerende rasters. Dan moet je jezelf de vraag stellen of je laakbaar bent", aldus de wethouder. "Zeker als je weet dat er in onze gemeente meerdere wolvenaanvallen zijn geweest. Een simpel draadje beschermt jouw schapen niet tegen een wolf."
Volgens de wet zijn houders van landbouwdieren verplicht hun vee 'afdoende' te beschermen tegen roofdieren. "Er is alleen nog geen jurisprudentie hoe dat precies moet", stelt Maouche. "Ook bij de NVWA, BIJ12 en de provincie erkennen ze dat. Het probleem zit hem echt in de handhaving. Er is een zekere lacune, want ik merk niet dat ze direct tot handhaving willen overgaan."
Een bloedbad eind februari in Heelsum, waarbij 23 schapen de dood vonden, was voor Maouche de spreekwoordelijke druppel om met dit onderzoek te komen. "Bij12 moet nog bevestigen dat het om een wolvenaanval gaat, maar ik ben het zat om toe te kijken en te constateren dat het gebeurt. Ik heb nu geen enkel bestuursrechtelijk instrument in handen."

Omgevingsvisie en vergunningen

Maouche gaat kijken of hij het verplichten van wolfwerende rasters kan opnemen in de Omgevingsvisie. "In dat geval zouden schapenhouders straks een vergunning moeten aanvragen om daadwerkelijk schapen te houden. Weigeren de dierenhouders alsnog om wolfwerende rasters te plaatsen, dan kunnen we met ze in gesprek. Mocht dat niet tot actie leiden, dan volgt er een waarschuwing. In het uiterste geval leggen we een dwangsom op."
Wolfwerende rasters verplichten betekent het einde van de schapenhouderij in Renkum
Marjo van Bergen, hoofdinspecteur bij de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkersorganisatie
Deze maatregel laat de wenkbrauwen fronsen bij Marjo van Bergen, hoofdinspecteur bij de Nederlandse Schapen- en Geitenfokkersorganisatie (NFSO) uit Zaltbommel. "Door wolfwerende rasters te verplichten creëer je een onwerkbare situatie. Het zou het einde betekenen van de schapenhouderij in Renkum."

'Gouden hoefjes'

Volgens Van Bergen leeft het idee bij bestuurders dat schapen jaarrond in dezelfde wei staan te grazen. "In de zomer staan de meeste schapen in de wei van de schapenhouder. Maar in de winter verhuizen de schapen naar weides van boeren wiens koeien op stal staan. Omdat schapen kleine 'gouden hoefjes' hebben trappen ze de natte wei niet kapot, waar koeien dat wel doen."
Dat soort percelen beslaan volgens Van Bergen met gemak tien tot twintig hectare. "Ondanks dat er subsidie beschikbaar wordt gesteld is het onbetaalbaar daar wolfwerende rasters te plaatsen. Het 's nachts op stal zetten van de schapen is daarnaast super onpraktisch. Want een weiland van een boer kan met gemak drie tot vijf kilometer afliggen van de schapenstal. Het is niet te doen om dag in dag uit met de schapen op en neer te gaan."

Verschillende wolfwerende normen

Zowel de gemeente Renkum als de NFSO geven aan dat er geen eenduidigheid bestaat waar een wolfwerend raster aan moet voldoen. Maouche: "In Europa worden er verschillende normen gehanteerd. Toch is het voor mij helder dat het raster hoog genoeg is zodat een wolf er niet overheen kan springen. Ook moet de onderste draad laag genoeg zijn om te voorkomen dat een wolf er onderdoor kruipt. En tot slot moet er voldoende stroom op staan om de wolf af te schrikken."
In reactie daarop stelt Van Bergen dat wolven met gemak onder een wolfwerend raster door kunnen graven. "En je kan er zoveel stroom opzetten als je wilt, maar wanneer een wolf door een paar stroomdraden springt zonder de grond te raken dan volgt er geen schok. Kijk maar naar de vogels op de hoogspanningslijnen."
Of Renkum daadwerkelijk wolfwerende rasters verplicht moet blijken uit het onderzoek. Wethouder Maouche hoopt na de zomer met antwoorden te komen.