Verzakkende huizen kosten miljarden, experts waarschuwen voor 'funderingscrisis'

Zo'n 425.000 huizen in Nederland dreigen te verzakken of hebben hier al schade van. Dit komt bijvoorbeeld doordat bodem inkrimpt bij droogte. Huizen met ondiepe fundering kunnen daardoor verzakken.

“Het probleem moet nu snel en effectief worden aangepakt. Als dat niet gebeurt worden de problemen groter en duurder. Dat ontaardt de funderingsproblematiek in een funderingscrisis", waarschuwt de raad.

De kostenpost per huis wordt geschat op zo'n 100.000 tot 120.000 euro. Dat komt neer op mogelijk 54 miljard euro voor het hele land.

In Gelderland speelt dit vooral in het kleiige Rivierengebied, zoals in Buren. Daar verzakt ook het huis van Nicole en vallen de radiatoren van de muur. Ook in Lingewaard en Zevenaar hebben mensen al langer problemen.

"Het is voor mij een beetje vergelijkbaar met wat er in Groningen gebeurt. Mensen zijn slachtoffer van iets dat onder de grond zit en vervolgens zitten ze jaren in de ellende", zei Nicole eerder bij Omroep Gelderland.

Woningeigenaren zijn in principe zelf verantwoordelijk voor hun fundering, maar hebben de kennis en kunde vaak niet om het op te lossen, berichtte Omroep Gelderland al eerder. De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur wil daarom een nationale aanpak, inclusief een nationaal coördinator funderingsproblematiek.

Waar waterschappen, gemeenten en provincies nu nog naar elkaar wijzen, en woningeigenaren daarom vaak niet de gewenste hulp krijgen, moet het Rijk voortaan een grote rol krijgen. Geschatte kosten: 12 miljard euro.

“Alleen het Rijk kan er voor zorgen dat dit nationale probleem doeltreffend wordt aangepakt. Van gemeenten, waterschappen en provincies vragen wij ook grote inzet op het voorkomen van funderingsschade.”

De raad doet een aantal concrete voorstellen voor de toekomst. Zo moet er op korte termijn informatie komen over de fundering van elk pand in Nederland, zodat kopers van een woning weten wat ze kopen.

Tegelijkertijd moeten de huidige eigenaren weten hoe ze een mogelijk slechte fundering kunnen herstellen en daar (financiële) hulp bij krijgen. “Als alleen maar de funderingsinformatie boven tafel komt met waardedaling van gebouwen tot gevolg, zonder dat er zicht is op een oplossing, dan voorzien wij maatschappelijke onrust.”

Een woningeigenaar blijft wat betreft de Rli verantwoordelijk voor de staat van zijn woning, maar krijgt in ieder geval tot 2035 hulp. Zo moeten er subsidies komen voor funderingsonderzoek en voor schade- en funderingsherstel. En burgers moeten bij een landelijke Funderingsloket terecht kunnen met vragen, zodat ze niet steeds zelf het wiel moeten uitvinden.

Gemeenten moeten de problematiek in hun buurten en dorpen gaan onderzoeken en plannen maken hoe ze funderingsproblemen kunnen voorkomen. Vanaf 2035 moet de vastgoedmarkt op dit gebied dan weer zo functioneren dat de verantwoordelijkheid weer bij de woningeigenaren kan liggen.

De Rli maakte dit advies op verzoek van het huidige demissionaire kabinet. Een toekomstig kabinet moet aan de hand hiervan beslissen over de verdere aanpak. Wanneer het een en ander gaat gebeuren, is dus ook afhankelijk van wanneer er een nieuw kabinet is.